กระบวนการผลิต ผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP พืชอาหาร ซึ่งมะนาวพันธุ์หอมแปดริ้วเป็นพันธุ์ที่ปลูกง่าย โตไว ให้ผลผลิตเร็ว ผลดก ออกตลอดปี เก็บได้นาน น้ำหอม รสชาติเป็นที่ต้องการของตลาด
ซึ่งปัจจุบันได้มีการนำน้ำมะนาวมาแปรรูปเป็น น้ำมะนาวพร้อมดื่ม และน้ำมะนาวคั้นสด 100 เปอร์เซ็นต์ ที่มีกระบวนการผลิตผ่านมาตรฐานได้รับการรับรอง จาก อย. เป็นที่ถูกปากถูกใจของผู้ได้มาเยี่ยมชมที่ ศพก. และลูกค้าทั่วไปที่มาซื้อนำไปประกอบอาหารอีกด้วย
มะนาวพันธุ์หอมแปดริ้ว เป็นพันธุ์ที่เกิดจากการเพาะเมล็ดของมะนาวหลายๆ สายพันธุ์แล้ว นำมาปลูก พบว่า ต้นพันธุ์ที่ปลูกในพื้นที่ของตนเองนั้นมี ลักษณะเด่นของพันธุ์ที่ไม่เหมือนที่อื่น คือ ให้ผลผลิตสูง ลูกใหญ่ เปลือกบาง น้ำเยอะ รสชาติดี ใบและน้ำมะนาวมี กลิ่นหอม
อายุการเก็บผลผลิตตั้งแต่เริ่มออกดอกจนถึงเก็บ ผลผลิต ใช้เวลาประมาณ 4 – 5 เดือน ถ้านับอายุตั้งแต่ ปลูกรวมประมาณ 8 เดือน ก็เริ่มให้ผลผลิตได้แล้ว จึงเรียกพันธุ์มะนาวที่ปลูกในพื้นที่ตนเองว่า “มะนาวพันธุ์ หอมแปดริ้ว”
แหล่งน้ำ : ในสวนมีการจัดการให้มีแหล่งเก็บน้ำอย่างน้อย 10 ส่วนของพื้นที่ทั้งหมด เพื่อเก็บไว้ใช้ ทางการเกษตร และ แหล่งน้ำที่ใช้ไม่อยู่ในพื้นที่เสี่ยงต่อการปนเปื้อนจากวัตถุอันตราย เพราะนอกจากเป็นแหล่งน้ำทางการเกษตรแล้วยังเป็นแหล่งอาหารของครอบครัวด้วยการเลี้ยงปลากินพืชไว้บริโภคในครัวเรือน
พื้นที่ปลูก : มีการเตรียมดิน และ ปรับปรุงดิน ปรับสภาพดินในพื้นที่ด้วยการไถดิน ที่ใส่ปุ๋ยคอกจาก แหล่งผลิตที่เชื่อถือได้ เช่น ใส่ขี้ไก่ และไถกลบเพื่อไม่ให้ขี้ไก่ไหลหนี
วัตถุอันตรายทางการเกษตร : ทางเราเน้นใส่ปุ๋ยคอกแทนปุ๋ยเคมี ใช้การตัดหญ้าแทนการฉีดยาฆ่าหญ้า ใช้สารชีวภัณฑ์แทนยาฆ่า แมลง ในกรณีที่ต้องมีการใช้ จะเลือกใช้ตามความเหมาะสมและจำเป็นเท่านั้น โดยมีสถานที่จัดเก็บแยกเป็น สัดส่วนไกลจากสถานที่เก็บผลผลิต
การจัดการคุณภาพในกระบวนการผลิตก่อนการเก็บเกี่ยว : ทำการคัดเลือกพันธุ์ที่เหมาะสมกับพื้นที่ เช่น ต้านทานโรคได้ดี ไม่เป็นโรคง่าย เก็บลูกได้ไว เปลือกบาง น้ำดี และเป็นที่ต้องการของตลาด คือ พันธุ์มะนาวหอมแปดริ้ว 4 – ก่อนปลูกแช่น้ำยาเร่งรากให้รากแข็งแรงซึ่งจะทำให้มะนาวที่ปลูกโตเร็ว รากหาอาหารเก่ง
กำจัดวัชพืช : จะใช้วิธีการตัดแทนการฉีดยา ฆ่าหญ้า เพื่อลดสารเคมีตกค้างในแปลง และได้เศษวัชพืชมา เป็นปุ๋ยบำรุงดินคลุมรอบๆ โคนต้นมะนาวช่วยรักษาความชื้น ผิวดิน – การกำจัดศัตรูพืช จะใช้สารชีวภัณฑ์แทนสาร ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช เพื่อรักษาสภาพแวดล้อม และ คำนึงถึงสุขภาพของคนฉีดพ่น คำนึงถึงสุขภาพผู้บริโภค
การจัดการผลผลิต : เมื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตจะนำมาสถานที่คัดแยกผลผลิตชัดเจน เพื่อแบ่งแยกขนาดของผลผลิต ใส่ตะกร้า ผลผลิตที่มีขนาดใหญ่จะนำไปเก็บไว้เพื่อคั้นน้ำ มีห้องเย็นไว้ใช้ในการจัดการเก็บผลผลิตผล ขนาดได้ มาตรฐานจะนำแยกใส่ตะกร้าเพื่อเตรียมขายให้กับผู้บริโภค ตามความต้องการต่อไป
เครือข่ายไม่มีวันสิ้นสุด จากการที่มีผู้สนใจมาซื้อกิ่งพันธ์มะนาวหอมแปดริ้ว จากช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา 8-9 ปี ที่ผ่านมา
ทำให้เกิดการสร้างเครือข่ายผู้ปลูกมะนาวพันธ์หอมแปดริ้ว กระจายตัวไปในหลายๆพื้นที่ มีสมาชิกเครือข่ายสวนมะนาวครอบคลุม ทุกอำเภอ ของจังหวัดฉะเชิงเทรา
ซึ่งผู้ใหญ่สันต์จะออกไปติดตามให้คำแนะนำการปลูกและการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่อง กับ ผู้ซื้อกิ่งพันธ์ รวมทั้งยังมีเกษตรจากต่างจังหวัดที่รับทราบข้อมูลจากสื่อต่างๆ ได้ติดต่อเพื่อมาเยี่ยมชมและเชิญไปให้ความรู้ในการจัดการดูแลสวนมะนาวในที่ต่างๆ จนเกิดเป็นเครือข่าย
นายทองพูล โฉมสะอาด หรือ ผู้ใหญ่สันต์
ตำบลวังเย็น อำเภอแปลงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา
ปัจจุบันเป็นเกษตรกรต้นแบบ ประธาน ศพก. อำเภอแปลงยาว จังฉะเชิงเทรา และ เป็นเกษตรกรที่ ได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติเกษตรกรดีเด่น สาขาอาชีพไร่นาสวนผสม ระดับประเทศ อันดับที่ 3 ประจำปี พ.ศ. 2561 เนื่องจากพื้นฐานทางครอบครัวมีอาชีพเกษตรกรรม เมื่อมีครอบครัวแล้วจึงต้องการสร้างครอบครัวให้มีความมั่นคง ด้วยความภูมีใจ และ รักงานทางด้านการเกษตร ประกอบกับครอบครัวมีอาชีพทำการเกษตรอยู่ แล้วจึงเป็นพื้นฐานอย่างดีในการเริ่มต้นชีวิตการเป็นเกษตรกร โดยเริ่มจากทำนา จำนวน 5 ไร่ และปลูกพืชผัก สมุนไพร เลี้ยงสัตว์ ไว้บริโภคในครัวเรือน มีเหลือก็ขายเป็นรายได้เสริม เป็นการเริ่มต้นชีวิตเกษตรกรและ พัฒนาตัวเองมาอย่างต่อเนื่อง จนปัจจุบันมีพื้นที่ในการทำการเกษตรประมาณ 80 ไร่ ด้วยความที่เป็นคนมีความขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ อดทน มีน้ำใจ ชอบ ใฝ่หาความรู้ และพร้อมที่จะเรียนรู้นำเทคโนโลยี นวัตกรรม มาประยุกต์ใช้ในการ ทำอาชีพการเกษตร เพื่อจัดการการผลิต การเพิ่มมูลค่าด้วยการแปรรูป และ การตลาด ให้กับผลผลิตของตนเอง จึงทำให้เป็นที่ยอมรับของคนในชุมชน และเป็น เกษตรกรต้นแบบเจ้าของศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) อำเภอแปลงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา สำหรับกิจกรรมการเกษตรของผู้ใหญ่สันต์ ที่ได้รับความสนใจจาก เกษตรกรและคนทั่วไป และเป็นจุดเด่นของ ศพก. คือ การปลูกมะนาวพันธุ์หอมแปดริ้ว ที่กระบวนการผลิต ผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP
สิ่งที่ทำต้องมีมากกว่าความใส่ใจ ผู้ใหญ่สันต์ ได้ให้ ความสำคัญกับคำว่า “หลังสู้ฟ้า หน้าสู้ดิน” เป็นคำพูดที่ทำให้เกิดความมุ่งมานะ ใน การทำกิน ดังนั้น ถ้าทำแล้วต้องทำให้ดีอย่าให้เสียเวลาเปล่า ผลผลิตที่ได้ต้องคุ้มค่าและมีคุณภาพ
แนวคิดทำการเกษตรอย่างไรให้รวย ของผู้ใหญ่สันต์
“การขายไม่ได้ให้ร่ำให้รวย ขายให้ได้เพื่อนได้ฝูงนั้นคือกำไรที่ยั่งยืน”
